BDDK tarafından banka kredilerine yönelik müdahaleler sürerken birçok ekonomist uygulanan stratejileri doğru bulmuyor.
Ekonomist Atilla Yeşilada bu konuda BDDK’nın kıyamet gününü ertelemeye çalışmak amacıyla eldeki dövizin sürekli el değiştirmesini sağlayarak açığı kapatmak istediklerini belirtti. Aslında döviz açığı sorunu ile karşı karşıya kalındığını ve Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’nun olumlu bir hava estirmek amacıyla böyle davrandığını dile getirdi.
Türk Lirası 2022 yılının başından itibaren yüzde 24 oranında değer kaybetti. BDDK’nın ise şirketlerin TL cinsinden kredi kullanımına bazı kısıtlamalar getirmesi, Türk Lirası’nın yerinde saymasına neden oldu. Alınan kararın serbest piyasa ekonomisine gereksiz bir müdahale olduğunu düşünen uzmanlar, doların geçtiğimiz haftalarda gerilemesinin ardından yeniden yükselişe geçişi kıyamet günü yorumlarına neden oldu.
Döviz Açığı Aksettirilenden Çok
BDDK’nın aldığı banka kredilerine ilişkin kararı yorumlamaya devam eden Ekonomist Atilla Yeşilada; belirlenen kredi kısıtlamalarının kısa vadede işe yarayacağını ve yaşanan kur şokunun ancak Ağustos ayına kadar süreceğini belirtti.
Kararların değiştirilmemesi ve ek tedbirlerin alınmaması durumunda 2021 yılının Aralık ayında yaşananların tekrarlanabileceğini ifade eden Yeşilada, sistemde büyük bir döviz açığının bulunduğunu belirtti. Dövizin dışardan gelmesi şu durumda söz konusu bile değil. Ülke vatandaşı sürekli alıcı pozisyonunda. Vatandaşın hükümete ve sisteme olan güveni fazlasıyla azalmış durumda. Böyle bir durumda bile BDDK’nın döviz açığını kamufle etmek amacıyla dövizi top çevirir gibi elden ele dolaştığını, bu şekilde ancak kıyamet gününü erteleyebileceklerini belirtti.
Açıklamalarını sürdüren Yeşilada, artık Türkiye ekonomisinin BDDK kontrolü ve yönetimi altında olduğunun altını çizdi. Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati'nin açıklamalarına da değinen ünlü ekonomist, finansal istikrarı sağlamak amacıyla alınan önlemlerin sürdürüleceği yönündeki açıklamasına da netlik kazandırdı.
BDDK’nın bankacılık sistemi ve kredi aktarım mekanizması aracılıyla diğer sektörlerde serbest piyasaya müdahalede bulunacağını belirtti. Geçtiğimiz hafta açıklanan 15 milyon lira döviz rezervi bulunan şirketlerin TL cinsinden kredi kullanımlarına sınırlama getirilmişti. Dolar kurunu doğrudan etkileyen bu karar, 17,45 seviyelerinde olan doların geçtiğimiz günlerde 16.03’lere kadar gerilemesine neden oldu. Dün itibariyle ise alınan kararların kanıksanmaya başlaması ile birlikte dolar kuru yeniden 16.70 seviyelerini test etti.
Kur Korumalı Mevduat Hesabı Uygulamasının Etkisi de Kısa Sürdü
Dolar kurunun 21 Aralık 2021’de tarihi zirveyi görmesiyle birlikte Kur Korumalı Mevduat hesabı sistemine geçilmesi, döviz kurlarında yaşanan volatiliteyi biraz olsun yavaşlatmayı başardı. Kur korumalı mevduat hesabına geçiş ile Türk Lirası hızla değer kaybetmeye devam ederken, Merkez Bankası tarafından gerçekleştirilen örtülü rezerv satışının 59 milyar Dolar.
İstanbul Borsasında akıllıca yatırımlar gerçekleştirmek isteyen yatırımcılar Mayıs ayına giriş ile birlikte Dolar’a olan ilgisini artırdı ve TL yine değer kaybetmeye devam etti.
Gelire Endeksli Senet Sistemi
Kur Korumalı Mevduat hesabı sistemini Dolar kuru ve Türk Lirası üzerindeki etkileri yavaş yavaş geçmeye başlarken, 9 Haziran tarihinde yeni bir uygulamaya geçisin haberi verildi. Gelire Endeksli Senet(GES), büyük ölçüde yine yatırımcılar tarafında büyük hayal kırıklığı yaratarak doların yükselişini yine önlemekte yetersiz kaldı.
15 Haziran tarihine kadar talep toplama sürecini sona erdiren Hazine ve Maliye Bakanlığı, yoğun bir taleple karşılaştıklarını belirtti. 3 kamu bankası aracılığıyla toplanan talepler, 6 ay vadeli olarak vatandaşın hizmetine sunuldu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından öngörülen uygulamada vatandaşın yatırımlarını TL cinsinden yapmasına ilişkin alınan önlemler arasında yer alıyor. Gelire Endeksli senet sisteminde her 3 ayda toplanması planlanan kuponlar ile vatandaşlar ufak bir getiriye sahip olabilecek.
